Chó mông cộc, hay còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như chó cộc đuôi, chó h’mông, là một giống chó bản địa vô cùng đặc biệt của Việt Nam, không chỉ nổi tiếng bởi ngoại hình độc đáo với phần đuôi ngắn ngủn mà còn bởi tính cách trung thành, dũng cảm và thông minh. Chúng đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa, đời sống của nhiều vùng miền, đặc biệt là ở các tỉnh miền núi phía Bắc, và ngày càng nhận được nhiều sự quan tâm, yêu mến trên khắp cả nước.
Nguồn gốc của Chó Mông Cộc
Chó Mông Cộc còn được gọi là chó H’mông Cộc. Đối với người dân ở vùng Tây Bắc, chó Mông Cộc là người bạn trung thành và là niềm tự hào của vùng núi Tây Bắc. Trước kia, chó cộc H Mông cộc được sử dụng để trông nhà, giữ của. Ngày nay, chúng được huấn luyện để đi săn nhờ vào bản tính dũng mãnh, trung thành.
Hơn nữa, chó H’mông Cộc còn được huấn luyện để sát cánh cùng cảnh sát trong công tác phòng chống tội phạm. Do đó, có thể xem chó cộc H Mông cộc là một trong tứ đại Quốc khuyển của Việt Nam.
Nguồn gốc của Chó Mông Cộc
Đặc điểm của chó Mông cộc
Chó Mông cộc, với nguồn gốc từ vùng rừng núi và thiên hướng săn bắn, sở hữu ngoại hình mạnh mẽ, giống loài sói với thân hình chắc nịch, đầy cơ bắp. Khi trưởng thành, chó có chiều dài từ 45-55 cm và cân nặng khoảng 15-25 kg. Thân hình vạm vỡ không chỉ giúp chúng săn bắn hiệu quả mà còn là loài chó giữ nhà tuyệt vời.
Lưng của chó cộc H Mông cộc thẳng, rộng, dài, với một vết lõm đặc trưng ở sống lưng. Hệ cơ phát triển mạnh mẽ giúp chó dễ dàng vượt qua các địa hình hiểm trở như núi cao, rừng rậm mà không gặp trở ngại nào.
Đầu chó Mông cộc to, hộp sọ lớn, giúp chúng có trí nhớ tốt và rất thông minh. Khi cảnh giác, trán chó nhăn lại, còn khi thoải mái, trán phẳng mịn.
Mõm của chó Mông cộc càng ngắn thì càng thuần chủng và vâng lời chủ nhân. Hàm răng sắc nhọn đặc trưng của loài chó săn, kết hợp với mũi thính và đôi tai luôn vểnh để nghe ngóng con mồi, khiến chúng trở thành những thợ săn cừ khôi.
Chó Mông cộc có khả năng chịu đựng thời tiết khắc nghiệt nhờ lớp da dày. Bộ lông thường có màu đen, vện hoặc hung nâu, và màu da thường trùng với màu mắt. Dù có ngoại hình khỏe khoắn, chó Mông cộc lại có điểm đáng yêu độc đáo là chiếc đuôi cụt ngủn. Phần lớn chó Mông cộc không có đuôi, hoặc nếu có thì chỉ dài khoảng 3-5 cm.
Đặc điểm của chó Mông cộc
Phân loại chó Mông cộc
Chó Hmong cộc hay Mông cộc có bộ khung chắc chắn, chân tay to và ngực đầy cơ bắp. Chúng được chia thành nhiều dòng khác nhau dựa trên chiều dài đuôi như sau:
- Cộc tịt: Là những chú chó có đuôi rất ngắn bẩm sinh, chỉ dài khoảng 1 cm và hầu như không nhìn thấy phần đuôi nhô lên bằng mắt thường.
- Cộc lửng: Đuôi có chiều dài từ 8 cm trở lại.
- Cộc thỏ: Đuôi dài từ 10 cm trở lên, nhưng những con thuộc dòng này ít được người chơi ưa chuộng.
Chó Mông cộc màu đỏ lửa thường có đặc điểm cộc tịt. Để đánh giá một con Mông cộc “xịn”, người chơi thường dựa vào màu lông, kích thước và độ dài đuôi. Những con có đuôi càng ngắn thì càng có giá trị cao. Vì vậy, một số người đã dùng phương pháp thắt dây để làm ngắn đuôi theo ý muốn. Sau vài tuần, phần đuôi sẽ tự rụng và đạt độ dài mong muốn.
Phân loại chó Mông cộc
Tính cách của chó Mông cộc
Chó Mông cộc là giống chó có bản năng bảo vệ lãnh thổ mạnh mẽ. Chúng sẽ sủa lớn khi có người lạ vào nhà và theo dõi sát sao mọi hành động của khách.
Chó cộc H Mông cộc chỉ trung thành với một chủ nhân duy nhất và chỉ ăn thức ăn do chủ đưa. Chúng sẵn sàng bảo vệ chủ nhân trước mọi mối đe dọa.
Ngoài ra, chó Mông cộc còn sở hữu trí nhớ xuất sắc, giúp chúng học các bài huấn luyện rất nhanh chóng.
Cách nuôi chó Mông cộc
Chó Mông cộc ăn gì? Khẩu phần ăn như thế nào?
Khẩu phần ăn của chó cộc H Mông cần phù hợp với từng độ tuổi. Khi còn nhỏ, chó nên được ăn chín, uống sôi để bảo vệ hệ tiêu hóa non nớt. Khi trưởng thành, có thể cho chó ăn đồ sống để phát triển thân hình săn chắc, với chế độ ăn giàu thịt và giảm lượng rau.
Chủ nuôi cũng cần lưu ý tẩy giun định kỳ hàng tháng trong 6 tháng đầu đời để giúp chó con hấp thu tốt các chất dinh dưỡng.
Phân loại chó Mông cộc
Vệ sinh cho chó Mông cộc
Nên tắm cho chó cộc H Mông đều đặn, ít nhất một lần mỗi tuần, để tránh vi khuẩn xâm nhập. Sau khi tắm, cần lau khô hoặc sấy khô lông để tránh chó lăn vào cát. Đặc biệt, vào mùa đông, cần lau khô kỹ để tránh chó bị cảm lạnh hoặc viêm phổi.
Các vấn đề về sức khỏe
Chó Mông cộc có sức khỏe tốt và ít khi mắc bệnh. Khi bị bệnh, chúng thường hồi phục nhanh chóng. Tuy nhiên, một số vấn đề sức khỏe mà chó Mông cộc có thể gặp phải bao gồm viêm da, viêm phổi và giun sán.
Huấn luyện chó Mông cộc
Để huấn luyện chó cộc H Mông, bạn có thể sử dụng thức ăn làm phần thưởng để dạy chúng các lệnh cơ bản như ngồi, đứng hoặc đi theo lệnh. Khi ra lệnh, hãy nhìn thẳng vào mắt chó để thu hút sự chú ý của chúng và thưởng một viên thức ăn khô khi chó thực hiện đúng.
Khi dạy chó đi, bạn có thể bắt đầu từ những bước ngắn, mỗi lần chỉ khoảng 10 bước và thưởng thức ăn sau mỗi lần. Nếu chó không nhận lệnh ngay lập tức, hãy kiên nhẫn và đưa ra mệnh lệnh dứt khoát hơn, thay vì lặp lại nhiều lần, chó sẽ quen dần.
Huấn luyện chó Mông cộc
Chó Mông cộc giá bao nhiêu tiền?
Chó Mông cộc thuần chủng có giá từ 2 triệu đến 8 triệu đồng mỗi con, tùy thuộc vào độ thuần chủng và ngoại hình của từng chú chó. Những chú chó có nguồn gốc rõ ràng, đạt tiêu chuẩn về ngoại hình và sức khỏe sẽ có giá cao hơn. Trong khi đó, những chú chó Mông cộc lai tạp sẽ có mức giá thấp hơn rất nhiều, dao động từ 500 nghìn đến 2 triệu đồng, vì chúng không có đầy đủ đặc điểm của giống chó thuần chủng.
Cách nhận biết chó Mông cộc thuần chủng
Để nhận biết chó cộc H Mông thuần chủng, bạn cần chú ý đến các đặc điểm đặc trưng sau:
- Đuôi và mõm ngắn: Đây là đặc điểm dễ nhận diện nhất, chó Mông cộc thuần chủng sẽ có đuôi ngắn, thậm chí là không có đuôi, và mõm ngắn gọn.
- Tai nhỏ và dựng đứng: Tai của giống chó này thường nhỏ, dựng đứng và rất nhạy bén, giúp chúng dễ dàng nghe thấy tiếng động xung quanh.
- Lông thuần màu, không xù: Lông của chó Mông cộc thuần chủng thường mượt mà, có màu sắc rõ ràng và không bị xù, tạo nên một vẻ ngoài gọn gàng, khỏe mạnh.
- Cơ thể cân đối, gọn gàng: Cơ thể của chó Mông cộc thuần chủng thường rất săn chắc, gọn gàng và có thể lực vượt trội, với các cơ bắp phát triển đều.
- Răng nanh 8 cạnh: Chó Mông cộc thuần chủng có 42 chiếc răng, trong đó có răng nanh đặc biệt với 8 cạnh, một dấu hiệu nhận dạng quan trọng giúp phân biệt với các giống chó khác.
Kết luận
Chó mông cộc, với tất cả những tên gọi khác nhau như chó H Mông, chó cộc H Mông, chó H Mông cộc đuôi, không chỉ là một giống chó thuần Việt đặc biệt mà còn là biểu tượng của sự gắn bó giữa con người và thiên nhiên, giữa văn hóa truyền thống và cuộc sống hiện đại. Chúng mang trong mình những giá trị văn hóa, lịch sử và sinh học độc đáo, cần được trân trọng, bảo tồn và phát triển một cách bền vững. Sự hiểu biết và tình yêu dành cho giống chó này sẽ giúp chúng ta bảo vệ một phần di sản quý giá của dân tộc, đồng thời góp phần làm phong phú thêm sự đa dạng sinh học của đất nước. Hy vọng rằng, chó mông cộc sẽ luôn là một người bạn đồng hành trung thành và đáng tin cậy của người dân Việt Nam.